Masterplan Buitenschoolse Kinderopvang Olen

In de patrimoniumstudie voor Olen, opgemaakt door RE-ST in 2017, werd het gebrek aan kwaliteit en capaciteit van de gebouwen vastgesteld. Alvorens fundamentele investeringen in verbouwingen op de bestaande sites voor te stellen werd aangeraden om uit te zoomen en een globaal plan op te maken. De koppeling tussen de behoeftes en het aanbod binnen het bestaande patrimonium van schoolgebouwen inspireerde in de zoektocht naar duurzame oplossingen binnen het masterplan. (On)bewust bouwen leidt immers tot overconsumptie van ruimte en staat in sterk contrast met de huidige ecologische en sociale uitdagingen. Een maximaal gedeeld gebruik volgens het principe van ‘brede scholen’ werd dus als een belangrijk uitgangspunt opgenomen.

Daarnaast was het de uitdrukkelijke visie van Kikoen (de vzw die voorziet in het aanbod voorschoolse, naschoolse en vakantieopvang) om kinderopvanginiatieven niet te centraliseren, maar net gefragmenteerd te organiseren in elke deelgemeente en in het beste geval te integreren in de scholen. Dit bespaart kinderen drukke busritten of andere bewegingen, incl. wachttijden, van en naar opvanglocaties elders en biedt hen meer netto speeltijd of juist rusttijd. De opvang kleinschalig houden zorgt tevens voor een huiselijk gevoel, meer overzicht voor de opvoeders en dus meer comfort en persoonlijke zorg voor het kind. Het is in het belang van het kind dat de opvangsituatie door iedereen positief ervaren wordt. In andere gemeente merkte men een stijging van de populariteit van de opvang vanwege de inkanteling in de school. De organisatie door Kikoen in de scholen biedt bijkomend gemak voor ouders en betekent een ontzorging van de school. Mits goede afspraken werkt het gedeeld gebruik in beide richtingen. Kikoen kan gebruik maken van de accomodatie van de school en de bijhorende faciliteiten. De school kan op zijn beurt tijdens de schooluren tijdelijk gebruik maken van de opvanglokalen en het materiaal, ingericht door Kikoen. Kosten voor het gebruik en de aanpassing van de infrastructuur kunnen gedeeld worden. Dit vormt ook voor de school een extra gelegenheid om infrastructurele aanpassingen door te voeren. Belangrijk om hierbij aan te geven is de noodzaak van de inrichting van een volwaardige kinderopvangruimte binnen de school die voldoet aan de voorwaarden en aldus erkend wordt.

Het pleidooi voor een binnenschoolse, in plaats van buitenschoolse, opvang vraagt om een maximale samenwerking tussen de gemeente, Kikoen en de onderwijsinstellingen. Het is geenszins de bedoeling om gedeeld gebruik af te dwingen. De samenwerkingsverbanden in het kader van het masterplan werden door RE-ST geïnitieerd. Naast het onderhouden van een goede communicatie met de scholen onderstreept Kikoen de volgende krachtlijnen noodzakelijk voor een goed functionerende opvang: ruimte voor zorg, ruimte voor actie én ruimte voor rust, specifieke ruimte voor de doelgroep tieners en ruimte om ouders te betrekken bij de opvang. Samen met de geldende normen, die bepalen hoeveel kindplaatsen erkend en dus gesubsidieerd worden, vormen deze accenten de fysieke voorwaarden waaraan de vernieuwde infrastructuur moet voldoen. De input van de verschillende instellingen, betrokken bij de kinderopvang in Olen, hebben geleid tot een breed programma van eisen dat tevens als ambitiedocument gelezen kan worden. Om binnenschoolse kinderopvang comfortabel te organiseren dienen de scholen over voldoende ruimte te beschikken, zowel binnen als buiten. Inzetten op breed gebruik van lokalen vraagt een voldoende uitgeruste schoolinfrastructuur. Ontwerpend onderzoek gevoed door uitgebreid veldwerk en intensieve dialoogmomenten resulteerde in verschillende scenario’s per site. Binnen het uiteindelijke masterplan wordt de algemene visie op de organisatiestructuur verdiept per dorpskern en daarna per school omgezet in concrete plannen. Een fasering geeft de prioriteiten op korte, middellange en lange termijn aan. Ook voor de uitdovende sites van de kinderclubs wordt een toekomstvisie voorgesteld. Als laatste brengt een budget raming per site de financiële haalbaarheid van het programma in beeld.