Masterplan Beekpark Zuid Nijlen

GITHO

Het githo is van een diamantschool in Nijlen uitgegroeid tot een middelbare school met regionaal bereik. Het groeiend leerlingenaantal en de bijkomende focus op andere richtingen zet druk op de huidige infrastructuur. De toewijzing van middelen voor een uitbreiding doet nadenken over de positie van de school in het dorp. De infrastructuur is te weinig uitnodigend en daarom niet representatief voor de visie van deze gemeentelijke school.

De school is gelegen in het dorpscentrum van Nijlen en tevens in de beekvallei van de Nijlense beek. Om het overstromingsrisico in de toekomst te beperken en de beek weer een gepaste plek te geven in het dorp en op de schoolsite is ruimte nodig. Het overkoepelend masterplan voor een Beekpark-Zuid in Nijlen maakt werk van deze opgave naar meer ruimte voor water, groen, duurzame mobiliteit, etc. Het githo kan helpen door in de toekomst doordacht om te springen met de inrichting van haar gebouwenpatrimonium. De ruimtelijke draagkracht van de scholensite is bereikt van zodra de uitbreiding gebouwd is. De nieuwbouw en toekomstige transformaties of compensaties gebeuren uitsluitend op het deel van de site dat verder verwijderd ligt van de beek. Terugplooien op een beperkte bouwzone is een belangrijk streefdoel van het masterplan. Daarnaast zijn er nog een aantal thematische strategieën toe te passen door het githo om de campus vriendelijker te maken naar de beek en het dorp toe. Het gaat om opruimen, ontharden, openen, ontsluiten en optimaliseren.

Door middel van ontwerpend onderzoek zijn de opgaves vertaald in een werkbaar plan dat uitgevoerd kan worden in twee fases. Op korte termijn wordt een uitbreiding in de vorm van een nieuwbouw met drie bouwlagen voorzien. Het nieuwe volume bestaat uit een eenvoudige structuur met dragende buitenwanden en een open plan om veelzijdig gebruik te maximaliseren en geen transformatiepotentieel te hypothekeren. Zo heeft de academie een ruimtelijke behoefte die hier naschools ingevuld kan worden. Met de nieuwbouw krijgt de scholensite ook een nieuw gezicht dat zich richt naar de beekvallei. Op lange termijn, wanneer de huidige bebouwing plaats kan maken voor de beek, wordt het gebouwenbestand op de bebouwbare zone getransformeerd.

Daarnaast heeft de school behoefte aan aangepaste infrastructuur voor het personeel. Deze nood hoeft niet gekoppeld te worden aan een nieuw gebouwenbestand. Door reorganisatie en optimalisatie binnen de bestaande gebouwen zijn er reeds vele ruimtelijke winsten te boeken. Door het transformeren van individuele werkplekken naar flexplekken of het reduceren van circulatieruimte bijvoorbeeld. Secretariaat en leraarslokalen laden de gebouwen langs de nieuwe centrale toegangsas op met functies en ontplooien zich richting de groenruimte aan de beek.

Met fase 1 en 2 van dit masterplan wordt de scholensite van het githo binnenste buiten gekeerd. De achterkant wordt de voorkant. Momenteel benadert men de school vanuit een drukke baan door een kleine schoolpoort (Gemeentestraat) of via parkeerplaatsen, bijgebouwen en achterkanten (Woeringenstraat). In de toekomst fiets je vanuit het Beekpark- Zuid door de fietstunnel onder de sporen of wandel je langs de dorpswoning naast de beek naar het groene hart van de school. Vanuit de vergroende speelplaats die deel uitmaakt van de beekvallei kijk je naar het nieuwe gezicht van de school. De nieuwbouw uit fase 1 en de optopping van blok B in fase 2 geven het githo de uitnodigende houding en regionale uitstraling waar ze als werking al jaren voor staan. Verweven met het dorp en met zicht op de beek kan het githo bovendien ook nog meer de verbinding aangaan met zijn buren zoals de academie, de chiro, de pastorie en de rest van het dorp.

ACADEMIE

Het huidige ruimtegebruik van de academie is verspreid over de verschillende deelgemeenten van Nijlen. Het is de bedoeling om in de toekomst de volwassenen te centraliseren op de site van de Tibourschrans. Hiervoor dient extra ruimte voorzien te worden. Daarnaast zijn er verschillende functies binnen de huidige organisatie die te krap zitten en waarvoor dus ook meer ruimte nodig is.

Idealiter vormt de academie samen met het githo in de toekomst één grote campus waarbinnen alle ruimtelijke behoeften opgelost worden. Een volledige ruimteneutrale oefening is niet haalbaar, maar door optimalisatie en dubbelgebruik kan de benodigde extra ruimte wel tot een minimum beperkt worden. Zo is een deel van de lessen van de kunstacademie geschikt om plaats te vinden in het githo. Andere functies binnen de behoeftes van de academie kunnen dan weer elders binnen het bebouwd patrimonium van de gemeente georganiseerd worden. Zo krimpt de bijkomende ruimtebehoefte met meer dan een derde en kunnen we met de helft van de bijkomende oppervlakte volgens de fysische norm toekomen.

Een uitbreiding van de kunstacademie op de site van de Tibourschrans is mogelijk zonder de ruimtelijke draagkracht van de site te overschrijden mits het in acht nemen van bepaalde richtlijnen. Een bescheiden paviljoen van ongeveer 560m2, dat zich op een gepaste manier organiseert in de natuurlijke omgeving, kan een meerwaarde bieden voor de Tibourschrans en het Beekpark-Zuid. Het geeft de academie (als school en gebouw) een toekomst op de site, waarbinnen plaats is voor dubbelgebruik door het githo of andere partners in Nijlen. Omgekeerd verzekert het behoud van dit programma ook een zekere levendigheid en veiligheid in het verder eerder rustige Beekpark. Het ontwerpend onderzoek heeft aangetoond dat er verschillende mogelijkheden zijn om de uitbreiding te voorzien.